PEÇENEKLER (860-1091)

Göktürk ve Uygur hâkimiyetinde yaşadıktan sonra, X. yüzyılda Batı'ya göç ettiler. Macar ve Rus tarihinde etkili oldular. XI. yüzyılda Hristiyanlığı kabul ettiler.

Malazgirt Savaşı'nda Oğuzlarla birlikte Bizans ordusuda yer aldılar.  1091 'de Kıpçaklarla yaptıkları bir savaşta yenildiler ve giderek dağıldılar. Peçenekler, Bizans ordusunda ücretli asker olarak görev almıştır.

PEÇENEKLER BELGESELİ
TURAN- KARAY HAZAR PECENEK KUMAN KIPCAK KAZAK TATAR GAGAVUZ OGUZ AVRUPA HUN TÜRKLERİ



Bizans, Peçenekler'in bazılarını da Anadolu'ya yerleştirmiştir. Malazgirt savaşında Alparslan tarafına geçerek Bizans’ın yenilmesinde rol oynamışlardır. Don nehrinden Dinyeper’in batısına kadar uzanan sahaya hâkim oldular. Peçeneklerin buralarda sekiz boy hâlinde yaşadıkları bilinmektedir. 

Bu boylar şunlardır: Ertim, Yula, Çor, Külbey, Karabey, Tolmaç, Kapan ve Çoban.

Bu adlardan bazıları eski Türk unvanlarıdır (Yula, Çor, külbey, Kapan, Kargan). Ertim, Çor ve Yula boyları birlikte hareket edildiğinde idareci durumundaydılar ve bunlara Kenger (Kangar) denilmekte idi.

Yüz elli yıldan fazla Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan Peçenekler, her biri kendi başbuğunun idaresinde olarak boy teşkilâtı çevresinde kalmışlar ve bir devlet kuramamışlardır.

XI. yüzyıl ortalarında Turak adında bir başbuğ on bir Peçenek boyunun başına geçmişse de bütün boyları hâkimiyeti altına alamamıştır.

Peçenek-Rus münasebetleri özellikle Rus tarihi açısından büyük önem taşımaktadır.

Kiyef Rus knezliği üzerinde büyük tesirler yapan Peçenekler adeta Rus tarihinin bir sahifesini doldururlar. Ünlü Rus tarihçisi, Klüçevski’nin tabiri ile “Ruslar’ın steple mücadeleleri Peçeneklerle başlamaktadır