TOLUNOGULLARI (868-905)

¥  Abbasiler döneminde Türk-Arap ilişkileri gelişmişti. Türkler üst düzey memurluklara ve komutanlıklara getirilmişlerdi. Bu komutanlardan Tolunoğlu Ahmet Mısır'a vali olarak gönderilmişti. Valilik yaptığı Mısır' da Abbasilere karşı bağımsızlığını ilan ederek babasının adıyla anılan Tolunoğulları Devleti'ni kurdu (868).

¥  Tolunoğlu Ahmet aslen Dokuz Oğuz Türklerindendir.

¥  Tolunoğulları, Mısır'ın bayındır hale gelmesinde, sulama bentleri ve kanalların açılmasında büyük çaba harcadılar. Tolunoğulları zamanında Mısır'a pek çok mimarı eser kazandırıldı. Ancak, Abbasilerin Mısır'a girmesi ile Tolunoğullarına ait pek çok yapı yerle bir edildi.Tolunoğullarından günümüze kadar gelebilen tek mimarı yapı Tolunoğlu Ahmet Camii'dir.  Yöneticileri Türk, halkı ise Arap kökenli olan Tolunoğulları Devleti, Mısır'daki bin yıllık Türk hakimiyetinin öncüsü oldu.

¥  Tolunoğulları döneminde Mısır, mimaride altın çağını yaşamıştır. Bu dönemde yapılan Ulu Cami ve Tolunoğlu Ahmet Cami Kahire'deki en önemli mimari eserlerdir. Tolunoğlu Ahmet Cami'nin bitişiğinde hamam ve eczane vardı. Tolunoğlu Ahmet,kurmuş olduğu "Maristan" adını verdiği hastane ve eczane için 60.000 dinar ayırmıştı. Hastaneye esir,asker,zengin veya fakir herkes alınır. Hastalardan tedavi için herhangi bir ücret alınmazdı. Nil Nehri üzerinde bentler ve su kanalları yaparak tarımı geliştirdi.

¥  905 yılında taht kavgaları nedeniyle Abbasiler tarafından yıkılmıştır.