I.MEHMET (ÇELEBİ MEHMET) DÖNEMİ (1413-1421)

Mehmet veya Mehmed Çelebi beşinci Osmanlı padişahıdır. Babası Yıldırım Bayezid, annesi Germiyanoğullarından Devlet Hatun'dur. Arap ve Bizans tarihlerinde Kirişci veya Kirî olarak lakap verilmiştir. Çelebi sözcüğünün okuma yazma bilen, medrese veya eşit tahsilli kişiler için kullanıldığı bilinmektedir.

1402'de Ankara Savaşı sonucu babası Yıldırım Bayezid, Timur'a yenik ve esir düştükten sonra Osmanlı Devleti 11 yıl süren bir Fetret Dönemi geçirdi. Bu devirde Yıldırım Bayezid'in oğulları Emir Süleyman, İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Çelebi Mehmet taht savaşlarına giriştiler. Çelebi Mehmet 1403 ile 1413 arasında Timur egemenliği altında Amasya da, Amasya-Tokat-Sivas bölgesi (Rumiye-i Suğra) emirliğini yaptı.

Kardeşler arasında çeşitli savaşlardan sonra en nihayet 1413 de Çelebi Mehmet kardeşi Musa Çelebi'yi Vize Savaşı ve Çamurlu Derbent Savaşı'nda yenerek tek başına Osmanlı Devleti idaresini alarak Fetret Devri'ni kapattı.

Kardeşi Musa Çelebi ile savaşırken Karamanoğlu Mehmet Bey Bursa'yı kuşatmış, Bursa şehri büyük bir yangın geçirmiş, fakat Bursa Subaşısı İvaz Paşa kazdırılan lağımları ateşe vererek kuşatmayı kırmıştı.

Kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebiyle giriştiği taht kavgasından başarıyla çıktı. Böylece Osmanlı Devletini parçalanma ve yıkılmaktan kurtardı. Bu nedenle Çelebi Mehmet devletin ikinci kurucusu sayılır.

Karaman seferinden dönerken Sultan Mehmet Çelebi Ankara'da rahatsızlık geçirdi ve Germiyanoğlu Yakup Bey'in hekimi Mevlana Sinan (şair Şeyhi) tarafından tedavi edildi ve Şeyhi'yi ödüllendirdi. Şeyhi bu tedavinin ve ödüllendirmenin sonuçları olarak başından geçenleri Harname adındaki ünlü mesnevisinde değiştirerek hikâye ettiği bilinmektedir.

I.Mehmet Dönemi Deniz Savaşları

Mehmet Çelebi batıdaki mücadelesini denizlerde de sürdürdü. Çalı Bey komutasındaki donanmayı, Ege Denizi’ndeki Osmanlı ticaret gemilerine saldıran Venedikliler üzerine gönderdi. İki tarafın donanmaları 1416 yılında Gelibolu açıklarında karşılaştı. Osmanlı donanması henüz kuruluş aşamasında olduğu için denizlerde güçlü bir devlet olan Venedik karşısında başarı gösteremedi. Bu savaş Osmanlıların ilk önemli deniz savaşı olarak tarihe geçti.

Çalı Bey bu muharebede şehit oldu, Loredano ise talep ettiğinden çok daha fazlasını elde etti. Batırdığı kadırgalar dışında 14 kadırgayı zapt ederek muzaffer bir komutan edasıyla Venedik'e döndü.

I.Mehmet Döneminin Önemli Olayları:

i  Eflak Osmanlılara yeniden bağlandı.

i  Venediklilerle yapılan ilk deniz savaşı kaybedildi.(1416)

i  Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı.

i  Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanlarını bastırdı.