DAĞILMA DÖNEMİ (19. YY) OSMANLI DEVLETİ

Dağılma Dönemi Padişahları

• IV. Mustafa (1807-1808)
• II. Mahmut (1808-1839)
• Abdülmecit (1839-1861)
• Abdülaziz (1861-1876)
• V. Murat (93 gün) (1876)
• II. Abdülhamit (1876-1909)
• V.Mehmet Reşat (1909-1918)
• VI. Mehmet Vahdettin (1918-1922)

Osmanlı Devleti, bu dönemde Avrupa devletleri arasında süregelen sürtüşmeler ve rekabetten faydalanarak ayakta kalmaya çalışmış, varlığını devam ettirebilmek için bir bakıma Denge Politikası izlemiştir. Osmanlı Devleti, bu politikayı (denge politikası) İngiltere ve Rusya’nın da desteğini alarak ilk kez 1798’de Mısırın işgali sırasında Fransa’ya karşı kullanmıştır. Çok uluslu bir yapıya sahip olan Osmanlı Devleti, özellikle Fransız İhtilâli’nin ortaya çıkardığı milliyetçilik akımından son derece olumsuz etkilenmiş, devletin varlığını sürdürmesi için askerlik, bilim, teknik, maliye, eğitim, hukuk vb. pek çok alanda ıslahat yapılmıştır.

XIX. YÜZYIL ISLAHATLARININ GENEL ÖZELLİKLERİ

-     İlk kez “yönetim” ve “hukuk” alanlarında ıslahatlar yapılmıştır.

-     İlk kez halk yönetime katılmıştır.

-     İlk kez padişahın yetkileri kısıtlanmıştır.

-     İlk kez kanunun üstünlüğü kabul edilmiştir.

-     İlk kez Osmanlı’da “parlamentolu dönem” başlamıştır.

Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması önlenmek istenmiştir. Islahatlar devlet politikası haline gelmiştir. Hemen hemen her alanda ıslahat yapılmıştır. XIX. yüzyıl ıslahatlarının temel amacı, Osmanlı Devleti’ni çöküşten kurtarmak ve devletin parçalanmasını engellemektir.