PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ

KPSS MENÜSÜ

9.SINIF TARİH DERSİ

10.SINIF TARİH DERSİ

11.SINIF TARİH DERSİ

12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ

TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ DERSİ

T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ

YNT TV

TRABLUSGARP SAVAŞI

TRABLUSGARP SAVAŞI (1911-1912)

Nedenleri:

1870’de siyasi birliğini tamamlayan İtalya, Avrupa’da yeni bir güç olarak ortaya çıktı. İtalya sömürgecilik yarışında geride kalmıştı. Bu nedenle sanayisi için gerekli olan ham madde ve pazar ihtiyacını karşılamak üzere 4 Ekim 1911’de zengin bir Osmanlı eyaleti olan Trablusgarp’a asker çıkardı.

İlk kez uçak İtalyanlar tarafından bu savaşta kullanılmıştır. Bu durum karşısında Padişah Mehmet Reşat ne karadan ne denizden asker gönderemiştir. Nedeni karadan İngilizler 1881’de Mısır’ı işgal etmişler, denizden de İtalyanlar Çanakkale’ye asker çıkardılar ve 12 ada ile Rodos’u işgal ettiler ayrıca İngilizlerde 1878’de Kıbrıs’ı kiralamışlardı. Tüm bu nedenlerden dolayı asker gönderilememiştir. Bazı gönüllü subaylar bu duruma seyirci kalmamışlar buraya gizlice gitmeye karar vermişlerdir. Bu subaylar aynı zamanda Teşkilatı Mahsusanın önde gelen simalarıdırlar.

abdullahhoca.com UYARIYOR

Trablusgarba gizlice gidenler;	Enver Bey, Eşref Kuşçubaşı, Mustafa Kemal Bey, Ali Çetinkaya, Halil Kut, Nuri Conker, Fethi Okyar, Süleyman Askeri Bey, Dr. Refik Saydam vs. gibi yüzlerce kişi katılmıştır.
İngiltere ve Fransa’nın kendi sömürgelerini güvence altında tutabilmek için İtalya’yı Trablusgarp’ta serbest bırakmışlardır.
1909’da İtalya ve Rusya arasında imzalanan Racconigi Antlaşması ile İtalya, Rusya’nın Boğazlardaki, Rusya da İtalya’nın Trablusgarp’taki çıkarlarını karşılıklı olarak tanımıştır.

Savaşın Başlaması:

Mustafa Kemal Derne ve Tobruk’ta, Enver Bey ise Bingazi’de İtalyanları durdurdular. Mustafa Kemal ilk askeri başarısını bu savaşlarda kazanmıştır. Türk subaylarının bu başarısı sonucu İtalya, Trablusgarp’taki direnişini kırmak ve Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak için Çanakkale Boğazı’nı top ateşine tuttu. Sonuç alamayınca da Oniki Ada ve Rodos’u işgal etti. Ayrıca Beyrut Limanı’na baskın yaparak iki Osmanlı gemisini batırdı.

Osmanlı Devleti, İtalya’nın yaptığı tüm müdahaleler sonucunda geri adım atmadı. Ancak Trablusgarp’ta devam eden savaştan yararlanmak isteyen Yunanistan, Sırbistan, Karadağ ve Bulgaristan’ın aralarında anlaşarak Osmanlı Devleti’ne karşı savaş hazırlığına girişmeleri durumu değiştirdi. Rusya’nın panslavist politikası ile de Balkan İttifakı’nı kuran bu devletler Türkleri Balkanlardan çıkarmak ve topraklarını paylaşmak için Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ettiler. Bunun üzerine Osmanlı Devleti, Trablusgarp’taki subaylarını İstanbul’a çağırmak ve İtalya ile Uşi Antlaşması’nı imzalamak zorunda kaldı.

Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912)

Trablusgarp ve Bingazi İtalyanlara bırakılacak,
Trablusgarp Müslümanları halifelik yoluyla Osmanlı Devleti’ne bağlı kalacak (Amaç; Trablusgarp halkıyla dini – kültürel bağları devam ettirmektir.)
İtalya, Trablusgarp ve Bingazi’nin Duyun-u Umumiye Komisyonu’na ödemesi gereken taksitleri üstlenecekti.
Rodos ve Oniki Ada geçici olmak şartıyla (Balkan Savaşları’nın sonuna kadar), İtalya’nın koruyuculuğuna bırakılacak (Yunanistan’a karşı önlem olarak).

abdullahhoca.com UYARIYOR
UŞİ ANTLAŞMASI VE SONUÇLARI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER

Osmanlı Devleti bu madde ile Yunanistan’ın adalar üzerindeki emellerini önlemek istemiştir. Ancak İtalya, Rodos ve Oniki Ada’yı II. Dünya Savaşı sonuna kadar boşaltmamıştır. İtalya’nın çekilmesi üzerine de Adalar Yunanistan’a geçmiştir (1947 Paris Antlaşması ile).

Uşi Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Kuzey Afrika’daki son toprak parçasını kaybederek üç kıtada toprağı olan devlet özelliğini de yitirmiştir (Kuzey Afrika’da kaybettiğimiz ilk toprak Cezayir’dir.).

Osmanlı Devleti’nin siyasi, askeri ve ekonomik alanlardaki güçsüzlüğünü ortaya çıkaran Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları’na ortam hazırlamıştır.

Mustafa Kemal’in Trablusgarp’taki başarıları sonucunda rütbesi Binbaşılığa yükseltilmiştir. Bu savaş aynı zamanda Mustafa Kemal’in sömürgeciliğe karşı giriştiği ilk fiili mücadelesidir.

Yorumlar - Yorum Yaz

KÖŞE YAZARLARI