KURTULUŞ SAVAŞI BASIN
YARARLI YAYIN ORGANLARI
Yayının adı | Merkezi | Kurucusu/kadro/notlar |
Akbaba | İstanbul | Kurucuları Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon |
Akşam | İstanbul | Necmettin Sadak, Kazım Şinasi ve Ali Naci (Karacan) |
Güleryüz | İstanbul | Sedat Simavi |
İleri | İstanbul | Celal Nuri İleri |
Karagöz | İstanbul | II. Meşrutiyet'ten 1955 yılına kadar tam 4785 sayı yayımlandı. Mondros Mütarekesi (1918) sonrasında Kurtuluş Savaşı'nı destekledi. |
Sebîlü'rreşâd | İstanbul- | Mehmet Akif (Ersoy) |
Tanin | İstanbul | Hüseyin Cahit |
Tevhid-i Efkâr (Tasvir-i Efkâr) | İstanbul | İbrahim Şinasi |
Vakit | İstanbul | Ahmet Emin Yalman, Mehmet Asım Us |
Ferda | Adana |
|
Yeni Gün | Ankara | Yunus Nadi Bey (Gazete sonradan Cumhuriyet adını alacaktır) |
Hâkimiyet-i Milliye | Ankara | TBMM’nin yarı resmi organıdır. Zengin yazar kadrosunda Ruşen Eşref (Ünaydın), Dr. Adnan (Adıvar), Mahmut Esat (Bozkurt), Yusuf Akçora ve Dr.Tevfik Rüştü (Aras) |
Doğru Söz | Balıkesir |
|
İzmir'e Doğru | Balıkesir | Mustafa Necati Bey (y) |
Albayrak | Erzurum | Süleyman Necati (Güneri) |
Hukuk-ı Beşer | İzmir |
|
Islahat | İzmir |
|
Açıksöz | Kastamonu | Hüsnü Bey, İsmail Hakkı (Uzunçarşılı), İsmail Habib (Sevük) ve Mehmet Akif Ersoy |
Babalık | Konya |
|
Öğüt | Konya | Abdülgani Ahmet (Doyran) |
İrade-i Milliye | Sivas | Kurucusu: Mustafa Kemal. Mazhar Müfit (Kansu) |
İstikbal | Trabzon |
|
ZARARLI YAYIN ORGANLARI
Yayının adı | Merkezi | Kurucusu/kadro/notlar |
Alemdar | İstanbul | 1909-1922. İngiltere yanlısı. Yazarları Refi Cevat (Ulunay), Rıza Tevfik |
Peyam-ı Sabah | İstanbul | 1913-1922. İngiliz yanlısı. Başyazarı Ali Kemal |
İstanbul | İstanbul | Sait Molla |
Ümit | İstanbul | Refik Halit (Karay), Tarık Mümtaz |
Ferda | Adana | Fransız yanlısı. 1918-1921 arasında çıktı. Sahibi Ali İlmî. |
Adana Postası | Adana | Giritli İlhami. Fransızlar gidince gazete de kapandı |
Rehber | Adana | Selanikli Ata Derviş tarafından yayımlandı. Fransızlar finanse ediyordu. |
Selamet | Trabzon | Ömer Fevzi |
İrşat | Balıkesir | İmtiyaz sahibi Kadızade Hulusi. Trabzon'da "Selamet" gazetesini çıkartan Ömer Fevzi oradan kaçarak geldiği Balıkesir'de işgâl komutanlığının himayesinde "İrşat"ı da çıkarmaya başladı |
Köylü | İzmir | Mehmet Refet, Mehmet Sezai. Gazete başlangıçta ulusalcı çizgideyken, Yunan işgâli sonrasında önce kapatıldı sonra işgâl yanlısı yayın yapma şartıyla tekrar çıkartılmasına izin verildi. Halk arasında "Jurnal Köylü" adı takılmıştı |
Zafer | Kastamonu | İstanbul Hükümeti yanlısı gazete, Kastamonu vilayetinin Kuva-yı Milliye’ye tam destek verme kararının ardından yayınını durdurmuştur |
İstanbul | 1919'da çıkmaya başlayan Rumca gazete Trabzon'da bir Rum devletinin kurulmasını destekliyordu. | |
İstanbul | Ermenice gazete. Sadece Orta Anadolu Türklere ait olabilir diyordu. Osmanlı Hükümeti'nin sözcülüğünü yapıyor, Kuva-yı Milliye'yi 'sorumsuz çeteler' olarak nitelendiriyordu. | |
Journal d'Orient (Doğu Gazetesi) | İstanbul | Albert Karasu'nun çıkardığı Musevi gazetesi. Musevilerin azınlık hakları korunmak kaydıyla herhangi bir manda yönetimine evet diyordu. |
Aydede | İstanbul | Refik Halit (Karay) tarafından 2 Ocak 1922 tarihinde çıkarılmaya başlandı. |
TARİHE İZ BIRAKMIŞ GAZETELER
Ceride-i Resmiye TBMM’nin resmî yayın organıdır. Cumhuriyet’in ilânından sonra adı “Resmî Gazete” olmuştur. | Minber 21 Kasım 1918’de Mustafa Kemal’in fikirlerini yaymak için Fethi Okyar ile birlikte İstanbul’da çıkardığı gazetedir. |
Açıksöz 15 Haziran 1919’da Kastamonu’da çıkarılmıştır. İstiklâl Marşı ilk kez bu gazetede yayımlanmıştır. | Hukuk-u Beşer 1918-1919 yılları arasında İzmir’de yayımlanmıştır. Yunan kuvvetlerine ilk kurşunu atan Hasan Tahsin başyazarıdır. |
Sebilü’r-reşad 1908’de Eşref Edip’in İslâmcılık fikrini yaymak için çıkardığı bu derginin başyazarı Mehmet Âkif Ersoy’du. | İleri 1918’de Celâl Nuri ve Suphi Nuri tarafından İstanbul’da çıkarılmıştır. Atatürk’ün isimsiz yazıları bu gazetede yayımlanmıştır. |
Albayrak Doğu Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’nin yayın organı olarak Erzurum’da çıkarılmıştır. | Yeni Gün 1918’de Yunus Nâdi tarafından İstanbul’da yayımlanmaya başlayan bu gazete 1920’de Ankara’ya taşınmıştır. Gazete Ankara’nın ilk günlük gazetesidir. |
Dergâh Millî Mücadele’yi destekleyerek edebiyatçılara bu yönde bilinç vermiş, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Yakup Kadri, Nurullah Ataç gibi yazarları bir araya getiren, 1920’lerin başında yayımlanmış olan dergidir. | Anadolu Ajansı 6 Nisan 1920’de Halide Edip Adıvar ve Yunus Nâdi’nin katkıları, Mustafa Kemal’in onayı ile Millî Mücadele döneminde Anadolu insanına doğru bilgiler vermek, mücadelenin amacını dünya kamuoyuna anlatmak için kurulmuştur. |
İzmir’e Doğru Vâsıf Çınar tarafından İzmir’de çıkarılmıştır. | İkdam Ahmet Cevdet tarafından kurulan bu gazete, 1894-1928 yılları arasında yayın yapmıştır. |
Vakit İstanbul’da 1875 yılından itibaren çıkarılmıştır. Başyazarı Ahmet Emin Yalman’dı. | Öğüt 1918’de Abdülgâni Ahmet Bey tarafından kurulan gazetede İzmir’in işgalini protesto eden yazılar yayımlanmıştır. |
İstikbal Trabzon’da Faik Ahmet Barutçu tarafından çıkarılmıştır. | Tasvir-i Efkâr (Tevhid-i Efkâr) 1862’den itibaren yayın hayatına başlayan gazete Millî Mücadele ile ilgili haberleri İstanbul’da yayımlamıştır. |
Küçük Mecmuâ 1922’de Ziya Gökalp tarafından Diyarbakır’da çıkarılmıştır. | Tercüman TBMM Hükûmeti resmî tebliğ ve cephe haberlerini bu gazetede yayımlamıştır. |