PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ

KPSS MENÜSÜ

9.SINIF TARİH DERSİ

10.SINIF TARİH DERSİ

11.SINIF TARİH DERSİ

12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ

TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ DERSİ

T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ

YNT TV

AMASYA GENELGESİ

AMASYA GENELGESİ (22 HAZİRAN 1919 )

Havza’dan Amasya’ya geçen Mustafa Kemal sağduyu sahibi komutanlarla toplantı yaparak alınan kararlar genelge şeklinde yayınlanır. Mustafa Kemal İstanbul’a geri çağrılmasına oyalayıcı bir cevap vererek 12 Haziran 1919’da Amasya’ya ulaştı. Amasya’da, Ali Fuat Paşa, Refet Bey ve Rauf Bey’le bir araya gelerek Amasya Tamimi (Genelgesi)’ne son şeklini verdiler. Nutuk'un aynı bölümünde ifade edilir ki, aslında bu taslak, dört maddelik bir müsvedde olarak dikte edilmiştir.

Vatanım Sensin - Türk halkını umutlandıran işte o genelge!

Amasya genelgesinin sonuç bildirgesi bu taslak doğrultusunda gerçekleşmiştir. Bu taslak metnin sonunda, Mustafa Kemal'in, Kurmay Başkanı Albay Kazım Bey'in, kurmay heyetinden tebliğ işlerinden sorumlu memur Hüsrev Bey'in, askeri makamlara şifre yayan diğer bir yaver Muzaffer Bey'in ve sivil makamlara şifreleyen fakat Nutuk'ta adı açıklanmayan bir sivil memurun imzaları vardır ve Nutuk'ta ifade edildiğine göre bunlardan başka imzalar da vardır. Metni, Mustafa Kemal Paşa’nın yaveri Cevat Abbas Bey kaleme aldı. Konya’da bulunan Cemal Paşa ve Erzurum’da bulunan Kazım Paşa (Karabekir)’ya telgrafla onaylatıldı. Genelge 21- 22 Haziran 1919’da tüm ilgililere duyuruldu. Bu Komutanların İmza atmalarıyla genelgenin daha etkili olması amaçlanmıştır.

AMASYA TAMİMİ

AMASYA GENELGENİN MADDELERİ:

1-Vatanın bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı tehlikededir.

Kurtuluş Savaşının gerekçesi ilk kez belirtilmiştir.

2-İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir.

İlk kez İstanbul Hükümetinin sorumluluğunu yerine getiremediği ilan edilmiştir.

3-Ulusu bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.

Kurtuluş savaşının yöntemi ve amacı ilk kez belirtilmiştir.

Üstü kapalıda olsa ilk kez ulusal egemenlik düşüncesinden bahsedilmiştir.

Yeni bir devlete doğru gidildiğinin ilk işaretleri verilmiştir.

4-Milletimizin haklarını dünyaya duyurmak için her türlü etki denetimden uzak milli bir kurul oluşturulmalıdır.

İlk defa milli bir kurulun oluşturulmasına karar verilmiştir.

Milli irade gündeme getirilmiştir.

5-Anadolu’nun her yönden güvenli yeri olan Sivas’ta ulusal bir kongre toplanmalıdır.

Milli Birliğin sağlanması için genel bir kongre isteniyor.

6-Delegelerin seçimini Reddi İlhak Cemiyeti, Müdafaai Hukuk Cemiyetleri ve Belediyeler yapacak, bu durum milli bir sır olarak kalacaktır. Mevcut askeri ve sivil örgütler dağıtılmayacak ve devredilmeyecektir.

Delegelerin belirlenmesinde halkın güvenini kazanmış kişilerin seçilmesi için böyle bir karar alınmıştır.

7-Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’ da bir kongre toplanacaktır güne kadar diğer illerin delegeleri de Sivas’ a ulaşabilirlerse, Erzurum Delegeleri de Sivas’ ta yapılacak Kongreye katılmak üzere yola çıkacaktır.

Ulusal bütünlüğün tam olarak sağlanması istenmektedir.

AMASYA GENELGESİNİN ÖNEMİ:

İhtilalci bir özellik gösterir.
Kurtuluş Savaşının amacı, gerekçesi ve yöntemi ilk kez belirtilmiştir
İlk defa Milli Egemenlik fikrinden bahsedilmiştir.
İlk kez İstanbul’un Anadolu’ya hâkim değil bağlı olduğu belirtilmiştir
Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanması kararlaştırılmıştır.
Kongrenin Erzurum’da toplanma nedenlerinden biri de 15. Kolordunun burada halen görevine devam ediyor olmasıdır.

Genelgenin Sonuçları:

Mustafa Kemal bu genelge sonrası tekrar İstanbul Hükümeti tarfından İstanbul’a çağrıldı. Fakat Mustafa Kemal gitmedi. İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal’in görevinden alınacağı belirtildi bunun üzerine Mustafa Kemal görevinden istifa edecektir. M. Kemal 7-8 Temmuz 1919 ‘ da askeri görev ve yetkilerinden vazgeçerek istifa etti. Böylece halka, Anadolu’daki sivil, askeri yönetime güvendiğini kanıtladı.

AMASYA TAMİMİ 100. YILINDA

Yorumlar - Yorum Yaz

KÖŞE YAZARLARI