Selanik: Mustafa Kemal’in doğup büyüdüğü ve günümüzde Yunanistan’ın sınırları içerisinde kalan Selanik, Makedonya’nın sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan en gelişmiş şehriydi. Hem bir liman kenti olması hem de demir yolu ile ulaşımının olması, Selanik’i önemli bir ticaret merkezi hâline getirmişti. Nüfusunun çoğunluğu Türk olan Selanik’te; Yunan, Ermeni, Bulgar, Yahudi gibi çeşitli din, mezhep ve milletlerden insanlar bir arada yaşamaktaydı. Bu etnik ve kültürel zenginlikle birlikte şehirde farklı kültürlerin yan yana yaşama ortamı sağlanmıştı. Bu sayede Mustafa Kemal yeni ve farklı fikirlere karşı açık olan bir ortamda yetişti. Mustafa Kemal’in farklı kültürleri tanımasında, kendini geliştirmesinde, yenilikçi ve açık görüşlü bir insan olmasında Selanik büyük bir etkiye sahiptir.

Manastır: Selanik’ten sonra Makedonya’nın diğer bir önemli şehri olan Manastır, ekonomik açıdan gelişmiş bir şehirdi. Manastır, önemli bir ticaret, yönetim ve ordu merkeziydi. Aynı zamanda demir yolu ile Selanik’e bağlıydı. Balkanlardaki siyasi hareketlilik ve milliyetçilik isyanları Manastır’da da etkisini göstermişti. Mustafa Kemal, idadide öğrenim gördüğü süreç boyunca, arkadaşlarıyla ve öğretmenleriyle şehirdeki bu hareketliliği yakından takip ediyor ve ülkeyi ilgilendiren meseleler hakkında aralarında tartışıyorlardı.

İstanbul: Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisini bitirdikten sonra harp okulunda eğitim almak için İstanbul’a gitti. İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olması nedeniyle sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan büyük bir öneme sahipti. Mustafa Kemal, başkentte bulunduğu süre boyunca ülkede meydana gelen tüm gelişmeleri de yakından takip edebilme fırsatı buldu. Okul yılları ve sonrasında arkadaşlarıyla sürekli bir araya gelip toplantılar yaptı ve ülke sorunlarıyla yakından ilgilendi.

Şam: Mustafa Kemal’in ilk görev yeri, 1905 yılında atanmış olduğu Şam’daki
V. Ordu’dur. Makedonya’ya göre Şam, sosyal ve ekonomik yönden geri kalmış bir yerdi. Bölgede nüfusun çoğunluğunu Araplar oluşturmaktaydı. Osmanlı yönetiminden hoşnut olmayan bazı Arap kabileleri sürekli isyan etmekteydiler. Mustafa Kemal’in atandığı V. Ordu’ya bağlı olarak kurulan süvari alaylarına bu bölgedeki çatışmaları önlemek ve ayaklanmaları bastırmak görevi verilmişti. Osmanlı Devleti, sert önlemlerle bu ayaklanmaları bastırmaya çalışıyordu. Mustafa Kemal, Arapların Osmanlı Devleti’nden ayrılma isteklerine ve bu doğrultuda yaptıkları faaliyetlere burada tanık oldu. Şam’da askerlik görevinin yanı sıra siyasi faaliyetlerini de sürdüren Mustafa Kemal, burada Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. Ali Fuat’ın (Cebesoy) desteğiyle Beyrut’ta cemiyetin bir şubesini açtı. Suriye’de istediği gibi faaliyetlerini sürdüremeyen Mustafa Kemal, gizlice Selanik’e geçti ve orada da cemiyetin başka bir şubesini açtı.

Sofya: Mustafa Kemal, Balkan Savaşları’ndan sonra Sofya’ya ateşemiliter olarak atandı. Sofya’da önce bir otelde kalan Mustafa Kemal, otel giderlerini karşılamakta zorlanınca Alman bir ailenin yanına yerleşti. Böylece Almancasını da geliştirme imkânı bulmuş oldu. Sofya’daki görevi esnasında Bulgaristan’da yaşayan Türkleri ziyaret edip onlarla yakından ilgilendi, onların kültürel hayatlarının gelişmesi için çaba sarf etti. Bulgar ordusundaki subaylarla tanıştı ve Bulgar ordusunun manevralarını yakından takip etti. Ateşemiliterlik görevi esnasında Sofya’da yerli ve yabancı pek çok dost edindi.