Paragraf Soruları Nasıl Çözülür?

 

1)Algı ve anlama seviyesinin yüksek olduğu (sabah saatlerinde) zaman her gün olmak kaydıyla en az 20-30 soru çözmeliyiz. Unutmayın ki “Taşı delen damlanın şiddeti değil, sürekliliğidir.”

2) Bütün paragraf sorularında doğru cevaba TÜM ŞIKLARI OKUDUKTAN SONRA karar vermeliyiz. Zira birçok soruda doğruya yakın şıklar önce verilip o şıkkın işaretlemesi amaçlanmaktadır.

3) Soruyu ve tüm şıkları okuduktan sonra aklınıza ilk gelen size en yakın olan muhtemelen doğru cevaptır.  İlk aşamada 2 şık arasında kalırsanız soruyu atlamanızı ve zaman kaybetmemenizi öneririm. Aksi halde hem yanlış yapma hem de zaman kaybetme olasılığı yüksektir.

4 ) paragraf sorularının büyük kısmı DENEME ve MAKALELERDEN seçilen bölümlerden oluşmaktadır. Bizim buna hazırlıklı olmalıyız. ÖSYM’nin özellikle kullandığı SABAHATTİN ALİ gibi yazarların denemelerinden sınava kadar 3 kitap okumanızı tavsiye ederim. Zira bu bize sınav anında önceden okuduğumuz bir bölümü okuduğumuzda avantaj sağlayacak ve moral olarak da bizi avantajlı hale getirecektir. İnsanın çalıştığı bir yerin sınavda çıkması sınav anında moral ve motivasyonumuzu yükseltecek ve bizi avantajlı duruma getirecektir

PARAGRAF SORULARINDAKİ PÜF NOKTALAR

Paragraf, bir duyguyu, bir düşünceyi bir isteği, bir durumu, bir öneriyi, olayın bir yönünü, yalnızca bir yönüyle anlatım tekniklerin­den ve düşünceyi geliştirme yollarından yararlanarak anlatan yazı türüdür. Paragraf bir yazının küçültülmüş bir örneğidir. Bu yönüyle yapı bakımından bir yazıya benzer. Nasıl ki yazıda giriş, gelişme, sonuç bölümleri varsa paragrafta da aynı bölümler vardır. Her paragrafta bir düşünce savunulur. Paragrafın bir bütün oluşturabilmesi için cümlelerin de yapı ve anlam yönüyle bütünlük oluşturması gerekir. Paragraftaki düşünceler hem kendi aralarında birbirine bağlı hem de ana düşünceye bağlıdır. Paragraf kendi içinde bir bütünlük oluşturduğu gibi yazı içinde de yazıyla bir bütünlük oluşturur.  TYT’de seçilen paragraflar böyle kendi içinde bütünlüğü olan ve dışına çıkılmayı gerektirmeyen paragraflardır.

PARAGRAFLARDA SIKÇA KULLANILAN BAZI KELİMELERİN ANLAMLARI: Bu sözcüklerin anlamlarını bilmeniz şüphesiz ki söz konusu sorularla ilgili karşınıza çıkacak soruları daha çabuk ve daha kolay anlamanızı sağlayacaktır, bunun sonucunda ise bu soruları hem daha kolay anlayacaksınız hem de soruyu doğru cevaplama şansınız artacaktır. Umarım, birkaç saatinizi ayırıp bu sözcüklerin anlamlarını öğrenirsiniz.

Adaptasyon: Uyarlama

Adapte: Uyarlanmış

Ağdalı: Anlaşılması güç, karmaşık

Ahenk: Uyum, düzen

Akıcılık: Sürükleyici olma, okuyanı sıkmama

Aktüel: Güncel, edimsel

Alaturka: Türk geleneklerine uygun

Alafranga: Batı tarzında, Türk geleneklerine uygun olmayan

Anlatı: Hikâye etme

Bağdaşmak: Uyuşmak

Banal: Bayağı, sıradan

Betik, bitik: Kitap, mektup…

Burjuva: İmtiyazlı, seçkin, soylu

Biçem: Üslup, tarz, anlatım biçimi

Çağrışım: Hatırlatma

Çeşni: Çeşit, tat, hoşa giden özellikler

Çağdaş: Aynı çağda yaşayan, uygar

Dejenere: Yozlaşmış, aslını koruyamamış

Devinim: Hareket, eylem

Diksiyon: Duru, kurallara uygun güzel konuşma

Duyarlılık: Hassasiyet

Dikte etmek: Bir düşünceyi zorla kabul ettirmek

Dingin: Durgun, hareketsiz, sakin

Dinleti: Bir topluluğa bir şeyler anlatmak, konser

Diyalog: Karşılıklı konuşma

Doğaçlama: İrticalen, metne bağlı kalmadan içinden geldiği gibi konuşma

Doğallık: Yapmacıksız, gösterişsiz

Dramatik: Acıklı

Edimsel: Hareketli, fiili

Ego: Ben

Eğreti: Geçici, sınırlı

Empoze: Zorla kabul ettirme

Erek: Amaç, maksat

Etik: Ahlaki, ahlakla ilgili

Fantezi: Sonsuz hayal

Fenomen: Olay, olgu

Fonetik: Ses bilgisi

Görece: Kişiden kişiye değişebilme durumu

Güdüm: İrade,

İçerik: Bir şeyin içerisinde bulunanların tümü, muhteva

İkilem: Çatışma, iki durumdan birini seçme

İlinti: İlgi, ilişki zorunluluğu

İma: Dolaylı, üstü kapalı anlatma

İmge: Hayal, hülya

İnan: İnanma işi

İndirgeme: Bir işi daha kolay kısa ve yalın hale getirme

 İşlev: Görev, fonksiyon

 İrdelemek: Detaylı olarak incelemek

 İroni: Alaylı söyleyiş, acıklı ve komik

 İvedi: Acele,

Jest: El, kol veya baş ile yapılan uyumlu hareket

Kriter: Ölçüt, kıstas

Kitle: İnsan topluluğu

Kuram: Kanıtlanmamış, teori, soyut bilgi

Mistik: Aklın erişemediği şey, manevi

Nicelik: Sayılabilen ölçülebilen, azlık, çokluk…

Nükte: İnce anlamlı, düşündürücü

Ödün: Taviz

Özlülük: Az sözle çok anlam ifade etme

 Özgün: Yalnız kendine has bir nitelik taşıyan, farklı, orijinal

Özveri: Fedakârlık

Payanda: Dayanak

Polemik: Ağız kavgası, sert tartışma

Realite: Gerçeklik

Salt: Yalnız, tek

Sav: İddia, tez

Simge: Sembol

Süreğen: Sürüp giden

Tasarı: Proje, plan

Tem: Tema

Tinsel: Ruhi, manevi, dini

 Tutarlılık: Çelişen fikirlerin olmaması

Yadsımak: İnkâr etmek, yabancı kalmak

Yaratı: Eser, yapıt

Yazın: Edebiyat

Yazınsal: Edebi

 Yetke: Otorite

Yetkin: Olgun, mükemmel

Yoğunluk: Yazıda birçok anlamın bir arada olması

Yazınsal yaratı: Edebi eser

Salık vermek: Öğüt vermek, tavsiye etmek

Kanıksamak: Alışmak

PARAGRAF SORULARINDA ÇOK ÖNEMLİ HUSUSLAR

1. Paragraf sorularının çözümüne mutlaka so­ruyu okuyarak başlayın. İşe doğrudan paragraf oku­narak başlanırsa paragrafta ne arandığı, paragrafın niçin okunduğu bilinmediğinden, paragraf, boş yere okunmuş olur.

2.Paragraf sorularında “soru kökü” çok dikkatli okunmalıdır. Değinilmemiştir, vurgulanmamaktadır, çıkarılamaz tarzındaki soruları" değinilmiştir, vurgulanmaktadır, çıkarılır" diye okursak soruları yanlış cevaplarız.

3. Paragraf soruları diğer sorulardan daha kolaydır. Çünkü paragraf sorularının hem cevabı paragrafın bütünlüğü içindedir hem de bu sorularda dil bilgisi ya da edebiyat bilgisine gerek yoktur. Okuma alışkanlığı olan, az çok kitap okuyan öğrenciler bu soruları çok rahat çözer.

4.Paragrafta anlatılan şeyler mutlaka paragrafın bütünlüğü içinde değerlendirilmelidir. Paragrafta inanmadığımız ve bize göre doğru olmayan şeyler anlatılsa bile bunlar doğrudur. Çünkü sorular mutlaka "parçaya göre" cevap­landırılmak zorundadır. Bu yüzden paragraf soru­larında kesinlikle paragrafın dışına çıkılmamalı.

5.Paragraf soruları uzun göründüğü için birçok öğrenci zaman kaybetmemek için paragraf sorularını çözmeden geçer. Oysa bizim TYT’de her bir soruya çok fazla ihtiyacımız vardır. Paragraf dışındaki kısa sorulardan zaman ta­sarrufu yaparak, paragraf sorularında ise sorudan başlayarak paragraf sorularını yeterli zamanda ra­hatlıkla çözebiliriz. Zaten paragraf sorularının büyük çoğunluğunun uzun metinler olmasına rağmen çok basit sorular olduğunu göreceksiniz.

6.Paragraf sorularındaki metinlerde anlamını bilmediğimiz, daha önce duymadığımız ya da duyup, okuyup sık kullanmadığımız bazı özel kelime ve kavramlar karşımıza çıkabilir. Bu kelime ve kavramların bilinmesi metni daha iyi anlamamızı sağlar.

7.Paragraf sorularında genel bir insan tipinden söz edilir. Bu insan tipinin özelliklerinin bilinmesi paragrafların çözümünü çok kolaylaştıracaktır.

Bu genel insan tipinin özellikleri şunlardır:

a) Savaşlara, teröre, sömürüye karşıdır.

b) Hızlı sanayileşme sonucu doğanın tahrip edilmesini onaylamaz.

 c) Doğayı fazlasıyla sever. Yeşile ve yeşilliğe tutkundur. Beton yığınları arasında yaşamaktan sıkılır. Doğaya yönelmek, doğayla iç içe olmak onu rahatlatır. İnsanlardaki doğa sevgisi azaldıkça birbirlerine olan sevgilerinin de azaldığına inanır.

d) Saygılı, hoşgörülü ve sevecendir. İnsanları düşüncelerinden dolayı kınamaz.

e) Düşünce özgürlüğünden yanadır. Herkesin düşüncelerini açıkça ve rahatça söyleyebilmesi taraftarıdır.

f) Akla ve bilime çok önem verir. Bâtıl düşüncelere, hurafelere ve geçerliliği kanıtlanmamış (ispatlanmamış) düşüncelere karşıdır.

g) Yenilikçidir. Yeniliklere açıktır. Sürekli yenilenmeyi ve değişimi savunur. Kendini yenilemeye, değişimlere karşı duran insanları onaylamaz.

h) Sanata tutkundur. Sanatın her dalını sever. Sanata ve sanatçıya büyük önem verir. Sanatın in­sanı yücelttiğine inanır.

 ı) Eğitimi her şeyin üstünde görür. Eğitimin ol­madığı yerde hiçbir gelişmenin olmayacağına inanır.

i) Okuma tutkunudur. Okumanın insan düşüncesini ve evrenini genişlettiğine inanır. En büyük ıstırabı insanların okumamaları, okumaya gayret etmemeleridir.

 j) Sanat ve edebiyatta ulusallığı (millî olmayı) savunur. Sanatçılar ve edebiyatçıların önce yerli olanı iyice tanıyıp incelemeden evrensel olanı yakalayamayacaklarına inanır.

k) Sanatın ve müziğin evrensel olduğuna inanır. Bir insanın Yunus Emre'yi sevdiği gibi Hugo'yu da sevebileceğini savunur.

I) Geçmişini iyi bilmeyen toplumların gelecekler­inin karanlık olacağına inanır.

m) Dürüst, yardımsever ve nazik bir insandır.

 n) İnsana çok fazla önem verir. Evrendeki her şeyin temelinde insan vardır. İnsanın olmadığı yerde hiçbir şeyden söz edilemez.

o) Çocukluğuna ve çocukluk günlerine büyük bir özlem duyar. Sık sık çocukluğuna, anılarına döner.

ö) Aydınların ve sanatçıların görevlerinin toplu­mun sorunlarına sahip çıkmak ve toplumu yüceltmek olduğunu düşünür.

p) İyimser ve mutludur. En küçük olaylardan ve durumlardan bile kendisine mutluluk adına bir pay çıkarır.

r) Mücadeleci, kararlı ve iradeli bir insandır. Umutsuzluğa kapılmaz. Her şeyin üstesinden gelinebileceğine inanır

s) Dilini ve edebiyatını çok sever. O dili konuşan herkesin (dilci olsun olmasın) konuştuğu dili çok iyi bilmesini ve konuşmasını ister.

ş) Kabalığa, her türlü yalan dolana ve haksızlığa karşıdır.
(bazı kısımlarda alıntı yapılmıştır.)

---

Yorumlar - Yorum Yaz

---