SALT-I VE SALT-II ANTLAŞMALARI
STRATEJİK SİLAHLARI AZALTMA GÖRÜŞMELERİ
SALT-I VE SALT-II ANTLAŞMALARI
- Küba buhranı konusunda bahsedileceği üzere SSCB ile ABD arasında yaşanan füze krizinin uzlaşma yoluyla çözümlenmesi nükleer silahların sınırlandırılmasında başlangıç oldu.
- 1963’te de ABD, SSCB ve İngiltere arasında Moskova’da ilk kez “Nükleer Denemelerin Kısmen Yasaklanması Anlaşması” imzalandı. Ancak bu anlaşmadan sonra devletler nükleer alanda yarışa devam ettiler.
- Nükleer silahların sınırlandırılması konusunda 1969’da Helsinki’de ABD-SSCB arasında gerçekleştirilen SALT-I (Stratejik Silahları Azaltma Görüşmeleri) önemli bir aşama oldu. Sadece savunma füzelerinin sınırlandırılmasının kararlaştırıldığı SALT-I Antlaşması, 26 Mayıs 1972’de ABD Başkanı Richard Nixon ile Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Leonid Brejhnev arasında Moskova’da imzalandı. Bu Antlaşma ile sorunların barışçı yollarla çözülmesi süreci başlatıldı.
- ABD-SSCB ilişkilerinin temel esasları belirlendi. Görüşmelerin başladığı 1969 yılı “Yumuşama Dönemi”nin başlangıcı sayıldı. Bu gelişmeler, uluslararası ilişkilerde bir yumuşama ortamı yarattı ve SALT görüşmelerinin arkasından Helsinki Deklerasyonu geldi.
- Yumuşama Döneminde SALT-I Anlaşması’ndan sonra nükleer silahsızlanma konusunda birçok anlaşma imzalandı. Bu anlaşmaların en önemlisi 1979’da ABD ve SSCB arasında Viyana’da imzalanan SALT-II Antlaşması ile uzun menzilli nükleer silahlar sınırlandırıldı. 18 Haziran 1979'da Viyana'da Jimmy Carter ile Leonid Brejnev arasında imzalanabildi. Ancak SSCB’nin 1979’da Afganistan’ı işgali nedeniyle ABD kongresi bu antlaşmayı onaylamadı.
Yorumlar -
Yorum Yaz