AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU’NDAN (AET) AVRUPA BİRLİĞİ’NE (AB)

1951 Paris Antlaşması

• Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur.

1957 Roma Antlaşması

• Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu’na dönüştürülmüştür.

1992 Maastricht Antlaşması

• Avrupa Ekonomik Topluluğu, Avrupa Birliği’ne dönüştürülmüştür.

1985 Schengen Antlaşması

´  AB’ye üye ülkeler arasında pasaport kontrolünün kaldırılması kararlaştırılmıştır.

´  Avrupa Birliği 2002’de ortak para birimi olarak EURO’nun kullanılmasını kararlaştırmıştır.

2007 Lizbon Antlaşması

W  Bugüne kadar yaptığı tüm antlaşmaları güncellenen Avrupa Birliği’nin üye sayısı, 1 Temmuz 2013’te en son Hırvatistan’ın katılımıyla günümüzde 28’e ulaşmıştır.

AB Üyesi Olup EURO’yu Kullanmayan Devletler

b      Danimarka, İsveç, İngiltere

AB Üyesi Olmayıp EURO’yu Kullanan Devletler

b      Monaco, San Marino, Vatikan

AB ile Bir Antlaşma Yapmaksızın EURO’yu Kullanan Devletler

b      Andorra, Karadağ, Kosova

AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYE DEVLETLER

4     Almanya Finlandiya İsveç Malta

4     Avusturya Fransa İtalya Polonya

4     Belçika Hollanda Güney Kıbrıs Portekiz

4     Bulgaristan Hırvatistan* Letonya Romanya

4     Çek Cumhuriyeti İngiltere Litvanya Slovakya

4     Danimarka İrlanda Lüksemburg Slovenya

4     Estonya İspanya Macaristan Yunanistan

4     1 Temmuz 2013 tarihinde AB’ye üye olan son devlet Hırvatistan’dır.

Maastricht Kriterleri

ý  1990-91 yılları arasında Avrupa Topluluğu üyesi ülkeler Avrupa′nın güvenliği ile ilgili çalışmalara hız verdi. 7 Şubat 1992′de 12 üye devlet Hollanda′nın Maastricht kentinde Avrupa Birliği′ni kuran Maastricht Antlaşması′nı imzaladı. 1 Ocak 1993′te yürürlüğe giren bu antlaşma ile; Avrupa ekonomik ve para birliği, güvenlik ve dış politika ortaklığı, Avrupa vatandaşlığı, adalet ve içişleri işbirliği oluşturuldu. Batı Avrupa Birliği′nin Avrupa′nın tek güvenlik sistemi haline getirilmesi kabul edildi.

ý  Maastricht Antlaşması′nda ekonomik birliğin aşamaları, bu süreçte izlenecek ekonomik politikalar ile bunların gerektirdiği kurumsal değişiklikler düzenlenmiştir. Bu düzenleme çerçevesinde ekonomik birliğin son aşamasına geçiş öncesinde, üye ülke ekonomileri arasındaki farklılıkların giderilebilmesini için bazı kriterler tespit edilmiştir.

Maastricht Antlaşması ile üye devletler;

• Ekonomik ve Parasal Birlik
• Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası
• Avrupa Vatandaşlığı
• Adalet ve İçişleri konularında anlaşmışlardır.

¥  Bu durum uluslararası iş birliğini desteklemek, insan haklarına saygı duymak ve bunları geliştirmek, demokrasi ve hukukun üstünlüğünden ödün vermemek gibi ilkeleri kapsamaktadır.

KOPENHAG (COPENHAGEN) KRİTERLERİ (22 HAZİRAN 1993)

Z      22 Haziran 1993’te yapılan Kopenhag Zirvesi'nde Avrupa Konseyi, AB'nin genişlemesinin Merkezî Doğu Avrupa Ülkelerini kapsayacağını kabul etmiş ve adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin karşılaması gereken kriterleri belirtmiştir.

Z      Bu kriterler siyasî, ekonomik ve topluluk kazanımına uyum olmak üzere üç grupta toplanmıştır.

KOPENHAG KRİTERLERİ

Siyasî Kriterler

• İstikrarlı bir demokrasinin var olması
• Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü
• İnsan haklarına saygı
• Azınlıkların korunması

Ekonomik Kriterler

• Arz-talep dengesinin bağımsız bir şekilde kurulmuş olması
• Ticaret kadar fiyatların da liberal olması
• Piyasaya giriş ve çıkış (iflaslar) için engellerin bulunmaması
• Mülkiyet haklarını içeren düzenlemeleri kapsayan yasal bir sistemin olması
• Fiyat istikrarını içeren bir ekonomik istikrara ulaşılmış olması
• Sürdürülebilir dış dengenin Varlığı

Topluluk Kazanımına Uyum Kriterleri

• AB'nin siyasî, ekonomik ve parasal birlik hedeflerinin kabul edilmesi
• AB'nin aldığı kararlara ve uyguladığı yasalara uyum sağlanması