5. 1. II. DÜNYA SAVAŞI
5.1. 1. II. Dünya Savaşı’nın Nedenleri
- Versay Antlaşması sonrası devletlerin aralarında çıkan anlaşmazlıklar,
- Milletler Cemiyeti’nin etkisiz kalması ve dünya barışını sağlayamaması,
- Almanya’da 1933’te Nazi Partisinin ve Adolf Hitler’in yönetime gelmesi,
- I. Dünya Savaşı’ndan istediklerini elde edemeden hayal kırıklığıyla ayrılan İtalya’da, 1922’de Mussolini’nin iktidara gelmesi,
- İtalya’nın Habeşistan’a saldırması (1935),
- Japonya’nın Çin’e (Mançurya) saldırması (1931),
- Fransa, İngiltere, Rusya ve ABD’nin dünya üzerindeki gelişmelerden rahatsızlık duymaları.
- Japonya, Almanya ile 25 Kasım 1936’da Anti-Komintern Paktı’nı imzalayarak komünizme karşı ülkelerinde sert tedbirler almayı kararlaştırdılar.
- 6 Kasım 1937’de İtalya da katıldı ve Berlin-Roma-Tokyo Mihveri kurulmuş oldu.
- Mihver Devletler: Almanya, İtalya ve Japonya (Bulgaristan, Romanya’da bu gruba katılmıştır).
- Müttefik Devletler: İngiltere, Fransa, ABD ve SSCB.
- Müttefik gruba en son katılan ABD’dir.
5. 1. 2. II. Dünya Savaşı’nın Başlaması ve Savaşın Seyrini Değiştiren Olaylar
- 1 Eylül 1939’da Almanya’nın Polonya’yı işgali ile II. Dünya Savaşı fiilen başladı.
- İngiltere ve Fransa, Polonya’ya verdikleri garanti nedeniyle 3 Eylül 1939’da Almanya’ya savaş ilan ettiler.
- Avrupa’da Türkiye, İngiltere ve SSCB dışında Almanya ve İtalya’nın egemenliğine girmemiş ülke kalmadı.
- Uzak Doğu’da ise Japonya kendisine petrol ambargosu koyan ABD’ye karşı harekete geçti.
- Japonya 7 Aralık 1941’de ABD’nin Pasifik üstünlüğünü simgeleyen Hawaii takımadalarından Honolulu’daki deniz ve hava üssü PearlHarlbour’a baskın yaptı.
- Potsdam Konferansı’nda SSCB, Japonya’ya karşı savaşmayı kabul etti.
- SSCB gibi insan kaynakları ve coğrafyası çok geniş, iklimi sert olan bir devleti savaşa sürüklemek Almanya ve Japonya açısından savaşın seyrini değiştirdi.
- Konferanstan sonra ABD, Japonya’yı kayıtsız şartsız teslim olmaya zorlamak için yeni geliştirdiği atom bombalarını atmayı kararlaştırdı.
- 6 Ağustos’ta Hiroşima’ya, 9 Ağustos’ta Nagazaki’ye atom bombası atıldı.
- 14 Ağustos 1945’te Japonya kayıtsız şartsız teslim oldu.
- 1941’de Almanya’nın İngiltere’ye karşı düzenlediği hava saldırıları başarısız oldu.
- Almanya, SSCB’ye saldırdı.
- 1943 yılında Alman kuvvetlerinin Stalingrad Kuşatması kırıldı.
- Çok sayıda Alman askeri, Sovyet ordusuna esir düştü.
- Alman kuvvetleri geri çekilmeye başladı.
- Müttefik devletler, Kuzey Afrika’yı ele geçirdikten sonra İtalya’yı savaş dışı bırakmak amacıyla 10 Temmuz 1943’te Sicilya’ya çıkarma yaptılar.
- Başarısızlığa uğrayan Mussolini iktidardan düştü ve hapsedildi.
- Ulusal Faşist Parti kapatıldı ve İtalya savaştan çekildi.
- 6 Haziran 1944’te ABD ve İngiliz kuvvetleri Manş Denizi’ni geçerek Fransa’nın Normandiya sahiline çıkarma yaptı.
- Fransa, Belçika ve Hollanda’yı Alman işgalinden kurtardılar.
- Müttefikler Almanya’nın başkenti Berlin’e kadar ilerlediler.
- Hitler, intihar ederek hayatına son verdi (30 Nisan 1945).
- Almanya, kayıtsız şartsız teslim oluşunun belgesini imzaladı.
- Avrupa’da II. Dünya Savaşı resmen sona erdi.
5. 1. 3. Birleşmiş Milletler Teşkilatının Kuruluşu
- I. Dünya Savaşı sonrasında barışı korumak ve sürdürmek amacıyla Milletler Cemiyeti II. Dünya Savaşı’nın çıkmasına engel olamamıştı.
- Savaş sırasında ABD ve İngiltere, 14 Ağustos 1941’de Atlantik Bildirisi’ni yayınladılar.
- Bu bildiride yer alan hükümler daha sonra Birleşmiş Milletler Antlaşması’na temel olmuştur.
- Almanya’ya karşı savaşa katılan 26 devletin imzasıyla 1 Ocak 1942’de Birleşmiş Milletler Bildirisi yayınlandı.
- Bu bildiride 26 devletin Atlantik Bildirisi’ndeki ilkeleri aynen kabul ettikleri belirtilmekteydi.
- Böylece savaştan sonra kurulacak olan Birleşmiş Milletler Teşkilatının ilk adımı atıldı.
- 1945’te Yalta Konferansı’nda Beş Büyükler’e (ABD, SSCB, İngiltere, Fransa ve Çin) Birleşmiş Milletler kararlarını veto etme hakkı tanındı.
- 1 Mart 1945’e kadar Mihver Grubu devletlerinin de Birleşmiş Milletlere üyeliği kabul edildi.
- Birleşmiş Milletleri San Francisco Konferansı ile resmen kuruldu (25 Nisan 1945).